Ustawa o Dozorze Technicznym
Pierwsze biura Dozoru Technicznego powstawały w kraju już w latach 50tych ubiegłego wieku. Jednak Ustawa o Dozorze Technicznym w swojej pierwotnej postaci została uchwalona 31. stycznia 1961 roku. Od tego czasu ten akt prawny był wielokrotnie zmieniany i nowelizowany w związku z dynamicznie rozwijającymi się warunkami pracy w zakładach przemysłowych oraz wprowadzaniem na rynek coraz to nowocześniejszych urządzeń. Współcześnie, podstawę prawną w czynnościach związanych z dozorem technicznym stanowi zaktualizowana Ustawa o Dozorze Technicznym podpisana przez prezydenta RP w grudniu 2000 roku. Bazuje ona bezpośrednio na dostosowaniu regulacji dozoru technicznego do założeń Unii Europejskiej. Jednak także ta ustawa, wymaga co jakiś czas, wprowadzenia pewnych uaktualnień. Jednym z nich była zeszłoroczna nowelizacja, która została podpisana przez prezydenta 9 grudnia 2018, jednak większość z uchwalonych poprawek w życie weszła z początkiem i w połowie roku 2019.
Ostatnie, największe największe zmiany w Ustawie o Dozorze Technicznym dotyczyły:
- imiennych zezwoleń na pracę - wg Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 15.12.2017 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych;
- oraz ważności uprawnień na wózki widłowe - wg Nowelizacji z 9.12.2018 dotyczącej zmian w Ustawie o Dozorze Technicznym.
Imienne zezwolenia na pracę na wózkach widłowych
Do 9 stycznia 2018 roku dopuszczalne było operowanie wózkami unoszącymi jezdniowymi jedynie na podstawie imiennych zezwoleń wydawanych nie przez Urząd Dozoru Technicznego, a jedynie zakład pracy. Szczególnie popularne było to w niewielkich magazynach oraz marketach, które dzięki temu mogły zaoszczędzić na kursach dla pracowników na czołowe wózki widłowe spalinowe oraz wózki widłowe elektryczne. Jednak sytuacja ta zmieniła się za sprawą Rozporządzenia podpisanego 15 grudnia 2017 roku.
Obecnie wszyscy operatorzy posługujący się tego typu imiennymi zezwoleniami lub legitymacjami wydawanymi przez firmy szkoleniowe muszą podnieść swoje kwalifikacje i zdać państwowy egzamin na wózki widłowe. Jednak mają oni trochę czasu na uzupełnienie wiedzy i przygotowanie się do egzaminu.
Ważność imiennych uprawnień na wózki widłowe wygląda następująco:
- uprawnienia wydane do 31.12.04r. będą respektowane do 31.12.2023r.*;
- uprawnienia wydane do 31.12.14r. należy przedłużyć przed upływem 31.12.2026r.*;
- uprawnienia wydane po 1.01.15r. do 10.08.2018 będą uznawane za ważne nie dłużej niż do 31.12.2027r.*.
Oznacza to, iż wszystkie imienne uprawnienia wydane od 2015 roku swój termin stracą z końcem 2027* roku (nawet jeżeli zostały nadane bezpośrednio przed Nowelizacją Ustawy o Dozorze Technicznym).
* Wymienione daty są nowymi terminami ważności imiennych zezwoleń. Decyzja o przedłużeniu ważności tych uprawnień zapadła 5.04.2019 w związku z dużym zapotrzebowaniem na przeprowadzenie egzaminów państwowych. Początkowo, wg oryginalnego rozporządzenia imienne uprawnienia wydane do końca 2004 roku miały tracić swoją ważnością wraz z końcem 2019 roku.
Posiadasz imienne zezwolenie na pracę na wózku widłowym?
Jeśli Twoje imienne zezwolenie zostało wydane do końca 2004 roku, koniecznie powinieneś sprawdzić oferty najbliższych ośrodków szkoleniowych, które oferują kursy na wózki widłowe zakończone egzaminem UDT. Jeśli potrzebujesz porady w kwestii wyboru odpowiedniego kursu zapoznaj się z artykułem ?Szkolenia na wózki widłowe - czym kierować się przy ich wyborze??
Do egzaminu przed komisją państwowego Urzędu Dozoru Technicznego można podejść także z pominięciem szkolenia przygotowawczego. Należy jednak wtedy pamiętać o konieczności samodzielnego dostarczenia:
- wniosku o egzamin;
- zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do prowadzenia i obsługi wózków jezdniowych unoszących;
- dowodu wpłaty opłaty egzaminacyjnej.
W takim przypadku należy także dysponować przestrzenią, na której będzie mógł być przeprowadzony egzamin oraz własnymi urządzeniami (o pomoc w tej sprawie i udostępnienie na pewien czas hali czy magazynu oraz wózka można poprosić pracodawcę). Więcej o tym, jak wygląda egzamin na wózki widłowe dowiesz się z artykułu ?Jak wygląda egzamin na wózki widłowe? Tych popularnych błędów unikaj!?
Ważność uprawnień na wózki widłowe
W ciągu ostatnich dwóch lat zmieniły się nie tylko przepisy dotyczące ważności imiennych uprawnień na wózki widłowe, ale także uprawnień w ogóle. Obecnie, od 1 czerwca 2019 roku wprowadzona została terminowa ważność uprawnień na wózki widłowe. Co oznacza to w praktyce? Raz zdobyte uprawnienia zezwalające na obsługę wózków widłowych nie będą już ważne bezterminowo i do końca życia. To samo dotyczy zezwoleń na dokonywanie konserwacji pojazdów.
Jak wygląda obecnie ważność uprawnień na wózki widłowe?
Od 1 czerwca 2019 roku zgodnie z ustawą z 9.12.2018, wszystkie wydawane uprawnienia na wózki widłowe są terminowe. Ważność uprawnień na wózki widłowe wynosi od 5 do 10 lat w zależności od rodzaju pojazdów.
5 letni termin ważności uprawnień na obsługę urządzeń podlegających pod nadzór UDT dotyczy:
- wózków jezdniowych unoszących z mechanicznym napędem z wysięgnikiem;
- wózków jezdniowych unoszących z mechanicznym napędem i możliwością unoszenia operatora wraz z ładunkiem
- podestów ruchomych przejezdnych
- suwnic;
- wciągników i wciągarek;
- żurawi samojezdnych;
- żurawi wieżowych;
- żurawi szybkomontujących;
- żurawi szynowych;
- żurawi kolejowych i na pojazdach kolejowych.
10 letni okres ważności uprawnień na obsługę urządzeń podlegających pod nadzór UDT dotyczy:
- wózków jezdniowych unoszących z napędem (jednak bez wysięgnika oraz bez możliwości unoszenia osoby obsługującej);
- podestów ruchomych stacjonarnych;
- podestów ruchomych wiszących;
- podestów ruchomych masztowych;
- podestów na pojazdach kolejowych;
- żurawi stacjonarnych;
- żurawi przewoźnych;
- żurawi przenośnych.
Natomiast w przypadku terminowości zezwoleń na konserwację urządzeń:
- 5 lat ważności uprawnień obejmuje konserwację wózków jezdniowych unoszących z mechanicznym napędem, wszelkiego typu podestów ruchomych, suwnic, wciągarek i wciągników oraz żurawi (wszystkich poza stacjonarnymi).
- 10 lat ważności uprawnień konserwatorskich dotyczy jedynie stacjonarnych żurawi.
Jak przedłużyć ważność uprawnień na wózki widłowe?
W przypadku, gdy ważność uprawnień będzie dobiegała końca, będą one mogły być bezpłatnie przedłużone, jednak (co bardzo ważne) tylko i wyłącznie na wniosek samego operatora.
W celu przedłużenia uprawnień należy w formie pisemnej lub elektronicznej złożyć Wniosek o przedłużenie okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego wraz z oświadczeniem o wykonywaniu czynnie obsługi urządzeń przez okres co najmniej 3 lat w trakcie trwania 5 ostatnich lat (gdy ważne były uprawnienia).
Ważność uprawnień na wózki widłowe operatorów, którzy zdobyli zaświadczenia przed wejściem w życie nowelizacji (gdy były one jeszcze wydawane bezterminowo) wynosi 5 lat, liczone od stycznia 2019 roku (bez względu na to, w którym roku zdobyli oni uprawnienia). Co oznacza, że przed upływem tego czasu, posiadacze dotychczasowych bezterminowych uprawnień UDT, także będą musieli wystąpić o ich przedłużenie.
Podsumowanie
Najnowsze zmiany w Ustawie o Dozorze Technicznym mają na celu głównie podniesienie kwalifikacji operatorów wózków widłowych oraz ujednolicenie systemu zdobywania uprawnień na obsługę pojazdów unoszących w Polsce.
Terminowa ważność uprawnień na wózki widłowe pozwoli lepiej zadbać o bezpieczeństwo prac wykonywanych w magazynie oraz zweryfikować kwalifikacje pracowników.