W niniejszym artykule przedstawimy najważniejsze zagadnienia związane z magazynowaniem towarów przez wózki widłowe. Zaprezentujemy definicję magazynowania oraz jego główne zadania, wyszczególnimy typy najbardziej popularnych magazynów oraz kolejne fazy procesu składowania ładunków.
Magazynowanie - definicja
Na początek warto zacząć od samej definicji tego, czym jest magazynowanie towarów. Określa się je jako proces lub zespół czynności obejmujących zarządzanie towarami od momentu ich przyjęcia, aż do czasu wydania ładunków do dalszego transportu. Zakres ten obejmuje głównie bezpiecznie przechowywanie towarów zgodnie z wytycznymi oraz dbanie o prawidłowy przepływ ładunków w magazynie.
Bardziej szczegółowo można wyznaczyć główne zadania procesu magazynowania następująco:
- składowanie ładunków z zapewnieniem właściwej, regularnej rotacji towarów;
- kompletacja zamówień do dalszego transportu;
- redukcja kosztów transportowania towarów;
- wspomaganie procesów produkcyjnych poprzez zachowanie ciągłości dostaw;
- kontrolowanie wielkości popytu i podaży.
Dla zapewnienia płynności przepływu towarów w magazynie ważne jest przestrzeganie kilku podstawowych zasad prawidłowego magazynowania.
Podstawowe zasady magazynowania towarów
Logistyka magazynowania wymaga przestrzegania wielu zasad i ustaleń, które konieczne są dla sprawnego funkcjonowania magazynu. Reguł składowania towarów jest wiele, jednak do najważniejszych, które koniecznie musi wprowadzić i zapewnić przedsiębiorca - właściciel magazynu - należą:
- Odpowiednia organizacja pracy i wybór konkretnego systemu oraz sposobu magazynowania towarów.
- Zapewnienie właściwych, bezpiecznych warunków poruszania się po obiekcie: stabilne, przymocowane regały; odpowiednia szerokość dróg transportowych; solidne, równe podłoża.
- Zakup sprawnych i efektywnych urządzeń do obsługi hali magazynowej.
- Sprawdzenie kwalifikacji lub zapewnienie szkoleń na wózki widłowe pracownikom oddelegowanym do obsługi widlaków lub innych urządzeń UDT.
- Wprowadzenie przejrzystego i spójnego systemu ewidencji przesyłek.
- Dopilnowanie regularnych dostaw i wydawania ładunków.
Ponieważ magazynowanie jest tylko częścią procesów logistycznych, w znacznej mierze uzależnione jest od innych elementów łańcucha: czyli zarówno od producentów i ich dostaw, jak i od odbiorców zamówień. W tym procesie ważna jest koordynacja na wszystkich etapach.
Rodzaje magazynów
Magazyny można dzielić na kilka typów, biorąc pod uwagę różne wyznaczniki, takie jak:
- typ konstrukcji budynku;
- rozkład stref magazynowych;
- wysokość składowania;
- funkcje magazynu;
- sposób składowania ładunków.
Typ konstrukcji
Biorąc pod uwagę miejsce magazynowania towarów, można mówić o:
- magazynach otwartych - są to np. otwarte, niezadaszone place;
- półotwartych - w przypadku, gdy występuje zadaszenie dla składowanych ładunków;
- zamkniętych - czyli takich, gdzie magazyn mieści się w budynku.
Rozkład stref magazynowych
Rozkład stref odpowiada temu, jak po magazynie poruszają się przyjmowane i wydawane ładunki. Istnieją magazyny o układzie:
- przelotowym - przyjęcia i wydania ładunków realizowane są po dwóch przeciwnych stronach obiektu;
- kątowym - strefy sąsiadują ze sobą prostopadle;
- workowym - w których strefy przyjęcia i wydawania znajdują się po jednej stronie (lub są ze sobą połączone).
Wysokość składowania
W tym przypadku chodzi oczywiście o:
- składowanie niskie do 4 metrów wysokości regałów - które może być obsługiwane przez wózki widłowe elektryczne, a nawet przez bardziej zaawansowane wózki paletowe elektryczne;
- składowanie średnie do ok. 7 metrów - w którego przypadku najczęściej korzysta się z pomocy wózków widłowych magazynowych;
- składowanie wysokie powyżej 7. metrów - gdzie regały obsługiwane są przez wózki widłowe wysokiego składowania, Reach Truck.
Funkcje magazynów
Pomimo iż wszystkie magazyny mają podobne zasady działania oraz cele, mogą się one różnić nieco funkcjami. I tak wyróżnia się:
- magazyny dostawcze;
- magazyny przeładunkowe;
- magazyny rozdzielcze;
- magazyny produkcyjne;
- magazyny kontenerowe;
- magazyny celne.
Sposób składowania ładunków
Z uwagi na sposób składowania ładunków wyznacza się:
- magazyny z wolnymi miejscami składowymi - towar składuje się w dowolnym, wolnym miejscu;
- magazyny ze stałymi miejscami składowymi;
- magazyny z miejscami składowania dostosowanymi do rotacji produktów - bardzo istotne np. w przypadku składowania świeżych produktów.
Jak przebiega proces magazynowania ładunków?
Standardowo wyróżnia się 4 fazy procesu magazynowania. Są to: przyjęcie ładunku, składowanie (przechowywanie), kompletacja oraz wydawanie. Poniżej omówimy je pokrótce.
Faza 1 - Przyjęcie ładunku
Pierwsza faza procesu magazynowanie to jego odbiór oraz rozładunek. W trakcie przyjmowanie towarów pracownik zobowiązany jest do skontrolowania towaru - sprawdzenia jego dokumentów oraz stanu technicznego oraz odnotowania ewentualnych usterek.
Nowo przyjęty towar powinien zostać wprowadzony do ewidencji oraz umieszczony w docelowym miejscu składowania.
Faza 2 - Składowanie ładunków
W fazie składowania, towary powinny być przechowywane w odpowiednich warunkach, z zachowaniem bezpieczeństwa. Ładunki powinny być posortowane zgodnie z ich terminem ważności (w przypadku produktów spożywczych) oraz przewidywanym terminem wydania (z zachowaniem zasad prawidłowej rotacji produktów).
Należy również pamiętać o zabezpieczeniu składowanych w magazynach towarów przed czynnikami zewnętrznymi czy nawet szkodnikami; zapewnić im odpowiednią temperaturę, przepływ powietrza oraz inne warunki, które mogą mieć bezpośredni wpływ na ładunki.
Faza 3 - Kompletacja
Następnym elementem procesu magazynowania towarów jest ich kompletacja i przygotowanie do spedycji. Na tym etapie następuje przeformatowanie ładunków oraz przygotowanie ich zgodnie z zamówieniami przez osoby pracujące w magazynie.
Faza 4 - Wydanie
Ostatnia z faz procesu magazynowania to wydanie towaru do dalszego transportu. Bardzo ważne, aby ładunek był kompletny, odpowiednio zabezpieczony oraz zgodny z zamówieniem.
Dla prawidłowego przebiegu magazynowania istotny jest czas i skrupulatność. Nieprawidłowo skompletowane zamówienia czy brak rzetelności w prowadzeniu przyjętej formy przechowywania ładunków są najczęściej występującymi problemami z zakresu logistyki magazynowej.
Poza tym, dla sprawnego funkcjonowania całego przedsiębiorstwa bardzo ważne jest maksymalne wykorzystanie wolnej przestrzeni magazynowej, w taki sposób, aby była ona praktyczna i jak najbardziej użyteczna.
Podsumowanie
Powyższy artykuł odpowiada na pytanie, jak powinno przebiegać prawidłowe i sprawne magazynowanie towaru. Podczas wyboru docelowego rodzaju prowadzonego magazynu oraz stylu składowania ładunków, należy koniecznie pamiętać o dostosowaniu go do typu przechowywanych ładunków oraz możliwości zagospodarowania przestrzennego magazynu.